Yapay Zekânın Avukatlar Üzerindeki Etkisi

Avukatlar, yapay zekâ kaynaklı hatalar nedeniyle zor durumda kalmaya devam ediyor. Son zamanlarda sıkça manşetlerde yer alan bu olayların temelinde, avukatların ChatGPT gibi dil modelleri aracılığıyla yaptıkları yasal araştırmalarda ortaya çıkan sorunlar yer alıyor. Yapay zekâ, kurgusal davalara ilişkin kararlar üretirken, avukatlar ise bu kararları fark etmeden dosyalara ekliyor. Durum mahkemeye intikal ettiğinde ise iş işten geçmiş oluyor.

2023’te Yaşanan Havacılık Davası

2023 yılında bir havacılık davasında, yanlış bir şekilde yapılan bir başvuru nedeniyle bir avukat para cezasına çarptırıldı. Ancak, bu hataların neden hala devam ettiği merak konusu.

Avukatlar Yapay Zekâya Yöneldi

Sorunun temelinde zaman baskısı yatıyor. Hukuk alanında iş yoğunluğu fazla ve işler acil. Bu sebeple avukatlar, yasal araştırmalarını hızlandırmak için yapay zekâ destekli araçlara başvuruyorlar.

Profesyonel hukuk veri tabanları bile artık yapay zekâ destekli hizmetler sunuyor. Ancak, birçok avukat, bu teknolojilerin işleyişini tam olarak anlamıyor.

2023 yılında ceza alan bir avukat, ChatGPT’yi bir “süper arama motoru” olarak algıladığını itiraf etti. Oysa ki bu araçlar, doğru bilgiyi sunmanın yanı sıra yanıltıcı bilgiler de verebiliyor.

“Uydurma Kararlarla Karşılaşıyoruz!”

Florida’da bir gazeteci davasında, avukatlar Anayasa’nın ifade özgürlüğü maddesine dayanarak davanın düşürülmesini talep ettiler. Ancak sunulan belgeler arasında sahte 9 dava kararı bulunuyordu. Hakim, başvuruyu geçersiz ilan ederek dosyadan çıkardı.

Avukat Mark Rasch, hatasını ChatGPT Pro’nun “deep research” özelliğini kullanarak yaptığını kabul etti. Ancak bilmediği bir şey vardı; her iki yazılımın da hayali referanslar üretmiş olması.

Benzer sorunlar başka bölgelerde de yaşandı. Anthropic adlı yapay zekâ şirketinin avukatları, Claude AI ile hazırladıkları bir bilirkişi ifadesine yanlış yazar adı ve başlık ekledi. Minnesota’da ise derin sahte videolarla ilgili bir yasa tasarısını destekleyen bir uzmanın ifadesinde de ChatGPT kaynaklı hatalı alıntılar tespit edildi.

California’da bir yargıç, bir davada State Farm sigorta şirketinin sunduğu belgeyi inandırıcı buldu. Fakat belgeleri kontrol ettiğinde hiçbirinin gerçek olmadığını gördü. Yargıç, “Okudum ve etkilendim… ama belgeler uydurma çıktı” şeklinde konuştu.

Barolar Uyarıyor: “İtibar Etmeden Kontrol Et!”

2024 yılında Amerikan Barolar Birliği, avukatlara yapay zekâ kullanımıyla ilgili rehber yayınladı. Rehberde, “Avukatların teknolojiyi takip etme sorumluluğu var. Yapay zekâ araçlarının çalışma prensiplerini anlamaları gerekiyor” denildi. Ayrıca, müvekkillerin gizlilik risklerini göz önünde bulundurarak bu sistemlere bilgi yüklemeleri gerektiği belirtildi.

Suffolk Hukuk Fakültesi Dekanı Andrew Perlman, yapay zekânın faydalı olduğunu ancak kontrollü bir şekilde kullanılması gerektiğini vurgulayarak, “Yapay zekâ, belgeleri analiz etmek, argümanları tartışmak ve bilgiye erişmek konularında oldukça etkilidir. Ancak nihai karar verme yetkisi her zaman avukata aittir” ifadelerini kullandı.

Arizonalı avukat ve ABD Temsilciler Meclisi üyesi Alexander Kolodin, ChatGPT’yi “stajyer avukat” gibi kullandığını söyledi. 2024 yılında, derin sahte videolarla ilgili bir yasa tasarısının tanım kısmını ChatGPT’ye yazdırdığını itiraf eden Kolodin, “Ancak son kontrol her zaman bende. Sonuçta deneyimsiz bir stajyerin çalışmasını doğrudan kullanmazsınız” açıklamasında bulundu.

Yapay Zekâyı Kullanmayanlar Yetersiz Sayılabilir

Perlman’ın belirttiğine göre, gelecekte tartışma “Bu avukat yapay zekâ kullandı mı?” değil, “Neden hala yapay zekâ kullanmıyor?” şekline dönecek.

Bazı yargıçlar ise hala tedbirli. Kaliforniyalı yargıç Michael Wilner, “Hiçbir deneyimli avukat, araştırma ve yazım süreçlerini tamamen bu teknolojiye bırakmamalı” diyerek, yapay zekâya körü körüne güvenmenin doğru olmadığını vurguladı.