Et ve Su Pazarı İnceleme Altında!
Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Ticaret Bakanlığı, piyasada yüksek fiyat hareketliliği gösteren et ve su pazarını yakından takip ediyor. Son olarak Rekabet Kurulu, Erikli Su’ya 21.1 milyon lira, Pınar Su’ya ise yaklaşık 4.9 milyon lira idari para cezası verilmesine karar verdi. Şirketler arasında rekabeti kısıtlayıcı bilgi değişiminde bulunulduğu iddia edilerek yürütülen soruşturma sonlandırıldı.
Kırmızı ette özellikle Ramazan ayı öncesinde uygun fiyatlı et sağlanmasına rağmen tespit edilen usulsüz fiyat artışlarına yönelik yaptırımların ardından Kurban Bayramı öncesinde piyasanın işleyişinin bozulmaması için saha ekipleri denetimlerini sürdürüyor. Aynı zamanda Tarım ve Orman Bakanlığı, yerli üretimi artırmaya yönelik besilik hayvan temini çalışmalarına devam ediyor.
Su Fiyatları Neden Artıyor?
Uzun bir süredir piyasada damacana su dahil tüm markalı suların hızlı fiyat artışları ve anlık fiyat değişimleri eleştirilere neden oluyor. Damacana su fiyatları, marka ve hatta ilçelere göre farklılık göstererek 19 litrelik damacana suyun fiyatı 104 liradan 195 liraya kadar yükseliyor. Cam damacanada ise fiyatlar 150 liradan 230 liraya kadar çıkıyor. 5 litrelik pet şişe suyun fiyatları ise 23 liradan 41 liraya kadar değişiyor.
Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) Başkanı Yaşabey Kalebaşı, rekabeti bozabilecek bilgi paylaşımı nedeniyle ceza alan markalarda yaşanan durumun özgün olduğunu belirtirken, su sektöründe tekelleşmenin mümkün olamayacağını vurguladı. Kalebaşı, “Türkiye’de Avrupa’ya kıyasla rekabetçi fiyatlar bulunmaktadır. 390 marka sağlık bakanlığına kayıtlı üretim yapmaktadır” dedi.
Et Üretiminde Azalma!
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılında kırmızı et üretiminde %11.7’lik bir azalma yaşandı. Sığır eti üretimi %11.2 azalarak 1 milyon 483 bin 42 tona, koyun eti üretimi ise %10.5 azalarak 509 bin 539 tona geriledi. Bu durum son üç yılın en düşük et üretimini temsil etmektedir.
Bu bağlamda, dana kıyma fiyatları 590 ile 630 lira arasında değişirken, dana kuşbaşı fiyatları 680-730 lira arasında değişmektedir. Kuzu eti ürünlerinde fiyatlar ise 850 liradan başlayarak 1200 lirayı geçmektedir.
‘İthalatın Sonlandırılması Gerekli’
Türkiye Kasaplar, Besiciler Et ve Et Ürünleri Esnaf ve Sanatkarları Federasyonu Başkanı Osman Yardımcı, et üretimindeki azalmayı çiğ süt fiyatlarıyla ilişkilendirdi. Yardımcı, çiğ süt fiyatlarının düşük seyri nedeniyle hayvanların kesilmeye başlandığını belirtti. Ayrıca, çiğ süt üretiminde %5.4’lük bir azalma yaşandığına dikkat çekildi.
Yardımcı, “Besiciyi desteklemek için çiğ süt fiyatlarının artırılması gerektiğini belirterek, bu adımın et üretimini teşvik edeceğini vurguladı. Ayrıca, ithalatın sonlandırılması için çalışmalar yapılması gerektiğine dikkat çeken Yardımcı, hayvancılığın zorluklarına da değindi.
‘Kurbanlıkta Sorun Yok’
Yardımcı, küçükbaş ve büyükbaş hayvan varlığında herhangi bir sorun olmadığını belirtirken, Kurban Bayramı için hazırlıkların tamamlandığını söyledi. Ancak, spekülatörlerin piyasayı etkileyebileceğine dikkat çekerek, bakanlıkların sürekli denetim yapması gerektiğini vurguladı.
